zamykać

zamykać
1. Zamknąć komuś (czyjeś) oczy, powieki «będąc przy czyjejś śmierci, przysłonić jego oczy powiekami»: (...) proszę bardzo zwolnić mojego syna, zanim oczy zamknę, żeby go jeszcze ujrzały i żeby on zamknął moje oczy i żebym umarła w spokoju za moją ciężką pracę, trudne życie. J. Rolicki, Gierek.
2. Zamknąć oczy (na zawsze, na wieki), zamknąć powieki «umrzeć»: Wróżyli z wątroby baraniej, z nosa, uszu i wydzielin chorego. Wszystkie wróżby wypadły niepomyślnie i Nachor posłał cichaczem po płaczki miejskie, by mogły rozpocząć swoje zawodzenia, ledwie chory oczy zamknie. Z. Kossak, Przymierze. Postępująca gruźlica płuc w szybkim tempie niweczyła jego życie. (...) zamknął (...) oczy na wieki – zaledwie po 26 1/2 latach życia. Mathesis 3-4/1930.
3. Zamknąć sobie drzwi, drogę do czegoś «nieprzemyślanym działaniem przekreślić szanse na zrealizowanie jakiegoś zamiaru, na osiągnięcie czegoś»: Pod względem politycznym orędzie Wilsona znaczyło, że koalicja nie chce zamknąć sobie drogi do porozumienia z Austro-Węgrami (...). J. Pajewski, Historia.
4. pot. Zamknąć, stulić gębę, dziób, posp. pysk, mordę, ryj (ryja), euf. buzię «zamilknąć, przestać mówić, krzyczeć»: Szczęsny chciałby już zasnąć, by tego wszystkiego nie widzieć, nie słyszeć, i żeby Korbal zamknął już gębę! I. Newerly, Pamiątka. – Za pozwoleniem, ale to ja wpadłam na ten pomysł. – Za pozwoleniem, zamknij dziób. M. Musierowicz, Dziecko. To jest prezes Izby Skarbowej! Jak można tak... – A niech go szlag trafi! Co mnie obchodzi, kto to jest, ja nie robię wyjątków. – Psiakrew! Stul pysk! Masz robić, co ci każę! H. Worcell, Rewiry.
Okna, drzwi itp. zamknięte na głucho zob. głucho.
Przy drzwiach zamkniętych zob. drzwi 7.
Sen komuś zamyka oczy, powieki zob. oko 40.
Zamknąć coś na cztery, na wszystkie spusty zob. spust 2.
Zamknąć coś na mur zob. mur 7.
Zamknąć drzwi na patyk zob. patyk.
Zamknąć gębę, dziób, pysk, mordę, buzię na kłódkę zob. kłódka 2.
Zamknąć komuś (czymś) usta, buzię, gębę, mordę, pysk zob. usta 10.
Zamknąć komuś drogę do czegoś zob. droga 33.
Zamknąć komuś drzwi przed nosem zob. drzwi 10.
Zamknąć na coś oko (oczy) zob. oko 50.
Zamknąć podwoje zob. podwoje 2.
Zamknąć przed kimś drzwi zob. drzwi 9.
Zamykać uszy na coś zob. ucho 37.
Z zamkniętymi oczami zob. oko 84.

Słownik frazeologiczny . 2013.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Look at other dictionaries:

  • zamykać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, zamykaćam, zamykaća, zamykaćają, zamykaćany {{/stl 8}}– zamknąć {{/stl 13}}{{stl 8}}dk IVa, zamykaćnę, zamykaćnie, zamykaćnij, zamykaćnął, zamykaćnęli {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zamykać – zamknąć — {{/stl 13}}{{stl 8}}{komuś} {{/stl 8}}drogę {{/stl 13}}{{stl 8}}{do czegoś} {{/stl 8}}{{stl 7}} uniemożliwienie komuś robienie czegoś, zrealizowanie czegoś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zamknąć komuś drogę do kariery, do szczęścia. {{/stl 10}}{{stl 20}}… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zamykać się – zamknąć się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} odgradzać się od kogoś, czegoś, zamykając drzwi pomieszczenia; odseparowywać się, unikać kogoś, czegoś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zamykać się w pokoju. Zamknąć się w mieszkaniu. {{/stl …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zamykać – zamknąć usta — {{/stl 13}}{{stl 8}}{komuś} {{/stl 8}}{{stl 7}} zmuszać kogoś do milczenia; uciszać kogoś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nie można zamykać ust opinii publicznej. Swoim wystąpieniem zamknął usta oponentom. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zamykać – zamknąć [zatykać – zatkać] uszy — {{/stl 13}}{{stl 8}}{na coś} {{/stl 8}}{{stl 7}} nie chcieć słuchać, słyszeć czegoś; ignorować to, co ktoś mówi, co dociera do świadomości : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nie zatykaj uszu, gdy do ciebie mówię. Zamykać uszy na głos przestrogi. Zatkać uszy… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zamykać się – zamknąć się w sobie — {{/stl 13}}{{stl 7}} zaprzestawać dzielenia się z innymi swoimi myślami i uczuciami : {{/stl 7}}{{stl 10}}Kiedy miał problemy, zwykle zamykał się w sobie. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zamykać — → zamknąć …   Słownik języka polskiego

  • zamykać się — 1. Koło, kółko się zamyka a) «jakieś sytuacje, czynniki wzajemnie się warunkują, uniemożliwiając rozwiązanie problemu»: Polskich piosenek jest też coraz mniej w polskich radiach, bo słuchacze nie chcą ich słuchać (a rządzi prawo rynku). Inżynier… …   Słownik frazeologiczny

  • zamknąć — dk Va, zamknąćnę, zamknąćniesz, zamknąćnij, zamknąćnął, zamknąćnęła, zamknąćnęli, zamknąćnięty, zamknąćnąwszy zamykać ndk I, zamknąćam, zamknąćasz, zamknąćają, zamknąćaj, zamknąćał, zamknąćany 1. «zasłonić, zakryć czymś wejście, wlot, otwór do… …   Słownik języka polskiego

  • zatrzaskiwać — {{/stl 13}}{{stl 8}}rzad., cz. ndk Ib, zatrzaskiwaćkuję, zatrzaskiwaćkuje, zatrzaskiwaćany {{/stl 8}}– zatrzasnąć {{/stl 13}}{{stl 8}}dk IVa, zatrzaskiwaćnę, zatrzaskiwaćtrzaśnie, zatrzaskiwaćtrzaśnij, zatrzaskiwaćnął, zatrzaskiwaćnęli {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”